Türkiye’de ilçelerinin her biri ayrı ayrı sevilesi, köylerinin her biri ayrı ayrı öpülesi ender yerlerden biridir Balıkesir. Tabii gönül bağı var aramızda, kendisine pozitif ayrımcılık yapmadan da geçemiyorum. Ama ben yapmasam da sen zaten yapacaksın bunu. Çünkü seveceksin, çünkü zamanla gönül bağı kuracaksın. Çünkü sen buna değersin.

Sevgili gönül dostlarım sizlere daha önce detaylı bir Erdek gezi rehberi hazırlamıştım, bu yazıda Erdek’e gideceklerin köylere gitmeden dönmesin, gençliğine yazık etmesin uyarımda da bulunmuştum. İşte o an geldi ve çattı. Vakit, Erdek’in güzel köylerinden biri olan Narlı’ya gitme vaktidir.

*Narlı Köyü aynı adla Edremit’te de bulunuyor. Karışıklık olmasın dipnotu.

Narlı Köyü

Balıkesir’e bağlı Erdek’in bir köyü olan ve Ocaklar ile İlhan Köyü arasında kalan Narlı, Kapıdağ Yarımadası’nın İlhan Köyü’den sonra en batısında yer alıyor. 1924 mübadelesinden önce tamamen Rumların yaşadığı bir köy olan Narlı’nın Rumca adı Roda (Ρόδα); halk arasında bilinen ismiyle Rutya. 1924 mübadelesinin ardından köydeki Rum’lar Yunanistan’ın Halkidiki yarımadasına yerleştirilir ve kendilerine Nea Roda (Yeni Roda) adlı bir yerleşim kurarlar. Narlı Köyü’ne ise Selanik’e bağlı Karacaova’nın Tresino ve Prebodişta köylerinde yaşayan Pomaklar, Romanlar ve Giritli göçmenler yerleştirilir. Bu sebeptendir ki Narlı’da gezerken sıklıkla Pomakça duyacaksınız. Şaşırmayın.

Narlı’ya Nasıl Gidilir?

Biz Erdek’ten arabayla çıkıyoruz yola. Köyler tabelasını takip ediyor, Ocaklar’a gider gibi devam ediyoruz. Tabelada Narlı yazan kısım bizim takip ettiğimiz yol. Önce Ocaklar’dan geçiyor, bir sonraki köy olan Narlı’ya yaklaşık 15 dakika sonra varıyoruz.

İstanbul’dan İdo ile; İstanbul Yenikapı’dan İDO ile Bandırma’ya 2-2.30 saatte varılıyor. İDO iskelesinden sola dönülünce Erdek minibüsleri görülecek. Minibüsler 20 dakika sonra Erdek’e varıyor. Erdek garaj son durak. Garajdan tekrar Narlı minibüslerine binilerek köye ulaşılıyor.

Tekirdağ’dan RoRo ile; Tekirdağ’dan gelecekler de kolaylıkla RoRo ile Erdek’e gelebilir. Yine Erdek Otogar’dan Narlı minibüslerine binerek yola devam edebilir.

Araba ile; Narlı’ya arabayla gitmek Narlı’ya yakın diğer köyleri gezmek için büyük avantaj sağlayacaktır. Özellikle yazın minibüslerde in bin yapmak hem vakit kaybı hem de yorgunluk oluyor. Bir de minibüs saatlerine denk gelmek ve oturacak yer bulmak sıkıntı olabiliyor. Eğer arabanız yoksa internetten araç kiralama fırsat siteleri için minik bir araştırma yaparak yolculuk planınıza göre araç kiralamayı tercih edebilirsiniz. Araba ile gitmeyi düşünenler Eskihisar-Topçular arabalı vapurunu ya da Yenikapı-Bandırma feribotunu kullanabilir; direkt kara yolu ile Osmangazi Köprüsü’nü kullanarak Bursa üzerinden Bandırma’ya devam edebilir. Bandırma’dan 20 km sonra Erdek tabelaları ile karşılaşılır. Erdek’ten de köyler istikametini takip ettiğinizde önce Ocaklar sonra da Narlı Köyü karşınıza çıkacaktır. Erdek-Narlı arası 13 km sürüyor.

Otobüs ile; Otobüsle gelecek olanlar için İstanbul, İzmir, Ankara, Bursa, Eskişehir ve Çanakkale üzerinden birçok otobüs firması ile Erdek’e gelmek mümkün. Yine Erdek garajdan Narlı minibüslerine geçiş yapılması gerekiyor.

Erdek’ten Narlı minibüsleri; Her halükarda Erdek’e gelmeniz gerektiğini kafanıza soktuysam otogara gidip Narlı’ya varılacağını hepimiz öğrendik. Sonra minibüse bindik ve yaklaşık 25 dakikada köye ulaştık. Yaz ve kış sefer saatlerinin farklı olduğunu; yazın her saat başı minibüs bulunduğunu, kışın da en son 19.00’da bittiğini bildik.

Narlı’da Gezilecek Yerler

Narlı elbette çok büyük bir yer değil ve bir günlük bir gezi ile her yeri görmek mümkün. Şayet deniz tatili yapmak istiyorsanız  bu küçücük köyün yazları Hulk’a dönüştüğünü söylemem lazım. O yüzden sezonda, zaten sayılı olan otel ve pansiyon için rezervasyon yaptırmanız şart. Fakat günübirlik bir gezinti ise amacınız, o zaman size bir gün hayli hayli yeterli olur.

Narlı Köy İçi

Narlı, sahil hattına kurulu bir köy olduğu için tüm sokakları denize açılıyor. Küçük bir köy olduğundan dolayı sokakların hemen hepsini gezip bitirmek mümkün. Sokaklar, Rumlardan kalma arnavut kaldırımlı hallerini kısmen korumuş, keza evler de öyle. Narlı’daki evler yer yer eskilerden kalma dokusunu korumuş, yer yer eski-yeni karışımı evler yapılmış, yer yer de yazlık siteler kondurulmuş. Bu yüzden sahile indikçe evlerin şekilleri de değişim gösteriyor. Sahilde bitişik nizam yazlık siteler, köy içinde de müstakil ya da 2,3 katlı evler görülüyor.

Narlı Liman

Narlı’nın güzel manzaralı limanı köyün girişinde bulunuyor. Balık tutmak, bazen güneşlenmek, bazen İsmail Abi gibi ‘ o gemi gelecek’ demek için sizleri limana davet ediyorum. Narlı limanında gezerken ya da sahilden denizin açıklarına doğru bakarken denizin ortasında bir şey görülür. O şey, batık bir gemidir. Bundan yaklaşık 2.5 yıl önce İzmit Limanı’ndan Lübnan ve Mısır’a doğru sefere çıkan Tanzanya bandıralı, 63 metre uzunluğundaki Pasha Gemisi, Marmara Adası’nın 3 mil açığında, yük kayması nedeniyle yan yatıp batma tehlikesi geçirir. Gemi bu yüzden Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü ekipleri tarafından Narlı İskelesi’ne çekilir. Kıyıya çekilmesinin ardından kısa bir süre sonra da şiddetli lodos fırtınası çıkınca Pasha tamamen suya gömülür. Köylülerin haklı isyanları bu batığın çevre kirliliği oluşturmaması adına çıkartılmasıdır ve uzun bir süre boyunca batığın çıkartılması için uğraşılır. Çünkü köy büyük ölçüde balıkçılıkla geçinmektedir.

Batık geminin denizden çıkartılma çalışmaları hala devam ediyor. Son olarak geminin ikiye bölünüp yüzeye çıkartılması çalışmasına gidilmiş. Fakat batık hala Narlı Limanı’nın oldukça yakınında. Limandan tahmini 15 kulaç ötedeki batık her ne kadar denizde farklı bir görsellik oluşturuyorsa da beraberinde çevresel sorunları da birlikte getiriyor.

Narlı Köyü’ndeki Batık Dalışı

Aziz Dimitrios Kilisesi

Rumların yaşadığı dönemden kalma Aziz Dimitrios Kilisesi, Narlı’nın tek kilisesi ve belki de tek o zamanlardan ayakta kalan mimari yapısı. Aziz Dimitrios 260 yılında zengin bir ailenin çocuğu olarak Selanik’te doğar.  Yaşadığı dönemde asker olarak hayatını geçirir. Hristiyanların baş düşmanı olan Dioklitianos ise o dönemde Roma Kralı’dır ve damadı Maksimianos, Anadolu sorumlusudur. Görüyoruz ki her şey değişir, akraba kontejyanı değişmez. Neyse. Bu damat Hristiyan olduğunu bilmeden Aziz Dimitrios’u Selanik’e Dük olarak atar. Tabii Aziz Dimitrios’da Hristiyanlığı askerlerine öğretmeye başlar ve çoğu asker Dimitrios’tan eğitim alır. Böyle böyle Hristiyanlık yayılmaya başlanır.

Bu durum damadın kulağına gider ve Azizi karanlık bir odaya kapattırır. Bu oda bir hamamın alt katıdır ve bu yüzden son derece pis kokmakta ve kirli sular bulunmaktadır. Beri tarafta damadın destekçisi olduğu ve Selanik’te bulunan Lieos adında bir putperest vardır ve bu abi daha önce asla yenilmemiştir. Roma’daki Kolezyum gibi arenalarda dövüşüyor, Hristiyanları kendisiyle savaşmaları için arenaya davet ediyordu. Azizin öğrencilerinden Nestoras da durur mu, öğretmeni Aziz Dimitrios’a gitti ve Lieos’u öldürmek için onu kutsamasını istedi. Sonuç: tabii ki Nestoras Lieos’u öldürdü ve ardından kendisi de Hristiyanlığın putlara karşı bir galibiyeti gibi algıladığından öldürüldü. Sırada ise Dimitrios vardı ve onun da hakkında öldürülmesi için emri çıktı. Nitekim damadın askerleri Dimitrios’u yattığı zindanda öldürdü ve o günden beri öldürüldüğü yerde güzel bir koku yayılır ve berrak bir su çıkar. Peki ben bunları niye anlattım. Çünkü o yer, Narlı Köyü’ndeki bu kilisedir ve Aziz Dimitrios Selanik’in koruyucusu olarak kabul edilir.

Midye Çifliği

Tabii burayı gezmek için değil görmek için notlar arasına alınız. Narlı ile İlhanlar Köyü arasındaki Balyoz Koyu’nda bulunan midye çiftliği bölgenin önemli geçim kaynağı.

Narlı’da Nerede Kalınır?

Otel ve pansiyon bakımından Narlı çok geniş seçeneklere sahip değil. Erdek ve köylerinde genelde pansiyonculuk anlayışı ev tutma şeklindedir. Ama yine de otel ya da pansiyon arayanlar için öneride bulunacağım ve ilk önerim Selin Butik Otel olacak. Bu oteli sokaktan geçerken ‘aaa burası ne güzelmiş’ diye bağırınca otelin  hemen yanındaki fırının sahibi olan Ayça’dan öğrendik. Ayça, bize hemen kahve yaptı iki lafın belini kırarken otelin geçen yıl hizmete girdiğini ve Erdekli bir mimar tarafından eski bir evin aslına uygun olarak restore edildiğini söyledi.

 Haziran ayında sezona başlayacak otel için fiyatları internetten araştırarak öğrenmek mümkün. Kalmadığım için nasıldır, iyi midir sorularına yanıt veremiyorum ama Narlı’da nerede kalmalı sorusu için bir öneri olarak buraya bırakıyorum. Bir başka alternatif ise adını duyduğum ama yine kalmadığım için yorum yapamayacağım Yengeç Pansiyon olur.

Narlı’da Ne Yenir?

Narlı Köyü, Rum ve Girit kültürünü taşıdığı için Pomakların meşhur sütlü ve zelnuk böreği bölgede hala yapılmakta. Girit mutfağının vazgeçilmezi ebegümeci dolması ve kabakçiçeği dolması da Narlı’nın meşhur yemekleri arasında.

Bir de köyde çok güzel tahin helvası bulunur. Hepsinin dışında benim gibi mayıs ayının ilk haftası gidip de kutlu doğum haftasına denk gelirseniz, köyde lokma dökülmesine şahit olur; sevabına tavuklu pilav da yiyebilirsiniz.